Spinoza, zijn gelijkenissen en voorbeelden

/0 Reacties/in /door

van Jan Knol. hst. over religie

Dit jaar doen we SPINOZA , met het boek Spinoza en zijn gelijkenissen en voorbeelden  van Jan Knol. Ik moest (26-1-2015) hst 3 doen: Hoe Godsdienst ontstaat . Deze kring werkt met discussiepunten.

Spinoza (1632-1677) was een jood, gevlucht met zijn familie voor vervolgingen in Portugal. De joodse gemeenschap in Amsterdam verstootte hem wegens ketterij. Hij ging op het platteland wonen, schreef verder alleen nog in het latijn en sleep lenzen om aan de kost te komen.

We hebben het in dit hoofdstuk over de filosofie van Spinoza, maar soms heb ik het gevoel dat we het over het geloof van Spinoza hebben. Hij zou wel filosofie prefereren, dus daar houd ik me maar aan.

Lees het hele document in word >

De Weg

/0 Reacties/in /door

DE WEG

Wat Chinese filosofen ons leren over het goede leven

DE WEG

hst 4: Over beslissingen: Mencius en de onberekenbare wereld

Paragrafen:

  • Coherente en onberekenbare werelden
  • Hoe we besluiten nemen
  • Onze aanleg tot goedheid
  • De hart-geest is een geheel
  • De grond bewerken zodat er gewassen op kunnen groeien
  • Ming en de onvoorspelbaarheid van het leven

In de inleiding van dit hoofdstuk wordt een bijzondere teleurstelling van Mencis beschreven. Zijn adviezen waren verdraaid tot het tegendeel, om een oorlog te rechtvaardigen waar hij juist tegen was. Zijn zelfgekozen rol als wijze adviseur van machthebbers functioneerde niet, hij faalde. Hij gaat te keer tegen zijn lot.

Maar later leert hij van deze ervaring. Hij had teveel als zeker aangenomen betreffende zijn toekomstig bestemming. Dan blijft de prangende vraag of de wereld eigenlijk wel geordend en rechtvaardig is of daarentegen onberekenbaar en chaotisch? Hoe kun je dan überhaupt nog iets plannen?

lees het hele document in Word >

Het gesprek tussen vrienden

/0 Reacties/in /door

Wil er sprake zijn van een gesprek, dan moet er wederkerigheid zijn. Niet noodzakelijk in elk gesprek binnen een relatie, maar wel…

Als het te eenzijdig is en de een vertelt bijvoorbeeld over eigen problemen terwijl de ander dat nooit doet, dan kun je eigenlijk beter van een consultatie spreken. Of als iemand alleen eigen gedachtenontwikkeling volgt terwijl de ander alleen een luisterend oor is en zelf geen volwaardig commentaar geeft, dan zit de ander in een soort assistentenrol. De waardevolle communicatie van Montaigne is juist dat je elkaars gedachten stimuleert. Samen wijzer wordt. Samen is meer dan alleen. Een vriend is meer dan een dagboek.

De wederkerigheid en gelijkwaardigheid zijn essentieel.

lees het hele document in word >

Over Vriendschap

/0 Reacties/in /door

Michel de Montaigne

Hoofdstuk over ‘het gesprek’. Pag. 26-59. Ik ga tot de helft, pag. 43.

Het hoofdstuk is een mengsel van korte observaties en brede uitwijdingen.

Observatie: ‘bij het over jezelf spreken kun je alleen verliezen: als je jezelf veroordeelt wordt je altijd geloofd, als je jezelf prijst, nooit’.

Nog een, ook op pag 28: ‘domheid is een slechte eigenschap, maar domheid niet kunnen verdragen en je erover opvreten, zoals ik doe, dat is een soort ziekte’. Bij deze opmerking en wat volgt, toont de schrijver zich een man met temperament.

Vraag: kan men ook op andere manier naar de waarheid zoeken dan via tegenstellingen?

Lees het hele srtikel >

Hannah Arendt, Politiek denker

/0 Reacties/in /door

(discussiestuk voor de filosofiekring Gooi, 22-2-2016)
Hannah Arendt, Politiek denker

Dirk De Schutter en Remi Peeters
Hoofdstukken 1 en 8.
1 Nataliteit: pag 15

Begin iets nieuws!

Bij het beluisteren van de Messiah van Hendel, wordt Arendt getroffen door de uitspraak ‘for unto us a child is born’, het kerstverhaal. ‘Een grandioze uitspraak’.
Het begrip nataliteit wordt verder uitgewerkt. (in De Menselijke Conditie). Geboren worden is niet alleen tot leven gewekt worden (dan gaat het alleen over jezelf), maar ook om ‘ter wereld komen’. In de wereld treedt je binnen, als iets nieuws. (In het Grieks is neos, nieuw, ook nieuwgeborene).
Arendt staat met haar aandacht voor nataliteit alleen. Ze zegt zelf in een interview dat haar aandacht voor de geboorte samenhangt met haar vrouw-zijn. Dwz: het feit dat alle mannelijke filosofen er geen aandacht aan besteden, hangt samen met hun man-zijn. Zij richten zich op het einde en wat er, al of niet, na dat einde komt. Memento mori, gedenkt te sterven.

lees het hele stuk als pdf>